چرا برخی افراد تصور میکنند با گفتن “نه” به طرف مقابل باعث ایجاد دلخوری و کدورت می شوند؟ یکی از سخت ترین کارها در زندگی اعظم بیگیان “نه گفتن” بود. چه دلایلی وجود دارد که ما را از گفتن نه باز میدارد؟ عدم اعتماد به نفس؟ خجالت کشیدن از نه گفتن؟ یا نداشتن فن بیان خوب؟ اگر موارد زیر را بخوانید بهتر متوجه میشوید که دلیل ترس از نه گفتن چیست؟
عواملی که در پاسخ به درخواستها تاثیر میگذارد:
از آنجایی که شما قلب مهربانی دارید، میخواهید که به همه کمک کنید و دوست ندارید که دست رد به سینه دیگران بزنید، حاضر میشوید تا از وقت خودتان برای آن ها بگذارید. نیت خیرخواهانه بعضی اوقات شما را به سمتی سوق میدهد که هر درخواستی را قبول کنید و به آن بله بگویید.
در بعضی مواقع ممکن است به خاطر اینکه با جمع و گروهی هستید و میخواهید همراه با آن ها باشید و به اصطلاح فاز مخالف را به خودتان نگیرید از “نه گفتن” اجتناب میکنید. چرا که ممکن است رابطه تان با آن ها دچار مشکل شود.
شاید از اینکه ممکن است دیگران از «نه» شنیدن عصبی شوند و کار به دعوا و نزاع بین شما کشیده شود تن به بله گفتن میدهید.
و یا «نه» گفتن را رفتاری گستاخانه و بیادبی میدانید که رابطه خوب شما بین دوستانتان را خراب میکند.
هر یک از این موارد بالا میتواند تاثیر مستقیم روی ما داشته باشد. تاثیری که در پاسخ ما به درخواست ها خودشان را نشان میدهند.
عدم “نه گفتن” از دید روانشناسی
در روانشناسی قانونی به نام رابطه متقابل وجود دارد و بر اساس این قانون، زمانیکه فردی کاری برایمان انجام میدهد و یا لطفی در حق ما کرده، معمولا ما خودمان را مدیون وی احساس میکنیم و تمایل به جبران متقابل داریم. حتی اگر فردی وقت خود را به ما اختصاص بدهد یا اطلاعاتی را در اختیار ما بگذارد، ما احساس می کنیم به وی بدهکار هستیم. محققان باور دارند که “نه گفتن” اصلا کاری استرس زا نیست. اتفاقا کاملا برعکس است و می تواند باعث آرامش شما در دراز مدت شود زیرا شما با نه گفتن در واقع از باورهای خود دفاع نمودهاید.
فرهنگ ایرانی و تاثیر آن بر “نه گفتن”
ما ایرانیها معمولا وضعیت شنونده را در نظر میگیریم و جمله بندی سخنان خود را به گونهای انتخاب میکنیم که به عواطف و احساسات طرف مقابل کمترین آسیب وارد شود. این عادت فرهنگی، باعث شده است که در مذاکرههای روزمره از گفتن پاسخهای صریح پرهیز کنیم
چگونه نه بگوییم؟
در این بخش از مقاله راههایی را بیان میکنیم که با عملی کردن و تمرین آنها به راحتی این مهارت را میتوانید تقویت کنید.
ممکن است شما فرصت خواندن مثالهای تمامی این راهکارها را نداشته باشید. در این قسمت انیمیشنیی را برای شما قرار دادم تا مثال هایی از این مهارت را با هم ببینیم.
انیمیشن مهارت “نه گفتن”
فواید نه گفتن
همان طور که در مقاله ذکر شد، “نه گفتن” فواید بسیای دارد که به برخی از آنها در زیر اشاره شده است:
مطالعه کتابهای مرتبط
از راههای دیگر برای کسب آگاهی و بالا بردن مهارت و قدرت نه گفتن مطالعه کتاب هایی است که در این زمینه نگاشته شدها-ند. خوشبختانه کتاب های بسیار خوبی در این زمینه وجود دارد که این امکان را برای بهتر شدن این مهارت و توانایی به ما میدهند. در ادامه قصد دارم شما را با بهترینکتابهای این زمینه آشنا کنم. این کتابها به صورت تخصصی روی مهارت نه گفتن تمرکز کردهاند، اما اگر میخواهید هنر نه گفتن را درون خودتان بهتر پرورش بدهید، توصیه میکنم حتماً مقاله چگونه نه بگوییم؟ استاد محمدرضا شعبانعلی را هم مطالعه کنید.
کتاب” چگونه نه بگوییم و در جواب بله بشنویم“
کتاب (The Power Of A Positive No) اثر ویلیام یوری تنها به درد مذاکره نمیخورد، بلکه کتابی است که در تمام جنبههای زندگی کاربرد دارد. این کتاب درباره آثار مثبت نه گفتن در همه جنبههای مختلف زندگی مانند زندگی زناشویی، شغلی، محیط رفاقتی و محیط تحصیل صحبت میکند.
کتاب” 250 راه برای گفتن نه“
سوزان نیومن (Susan Newman) در کتاب 250 راه برای گفتن نه (250 Ways to say no) سعی میکند که ما را با درخواستهای ضروری و غیر ضروری آشنا کند و همچنین کمک میکند تا در مقابل درخواستهای مختلف دیگران بهترین پاسخ را از خودمان نشان دهیم. سوزان نیومن معتقد است که نوشته های این کتاب (250 راه برای گفتن نه) به بزرگترین درسهای زندگیتبدیل میشوند. شاید این فرصتی خوبی باشد تا تمام آنها را بخوانیم و به خاطر بسپاریم.
کتاب “هنر بالغانه نه گفتن: بگو نه و آسوده باش“
علی شمیسا در کتاب هنر بالغانه نه گفتن: بگو نه و آسوده باش به شما آموزش میدهد چگونه در زمان و مکانهای مختلفی بتوانید “نه” بگویید و تمام تلاش خودش را کرده تا چراغ خاموش این هنر را روشن کند. “نه” کلمهای است که گاهاً میتواند مسیر زندگی افراد را تغییر دهد. درست است “نه” کلمه سادهای است اما استفاده از آن در موقعیت ها و شرایط زمانی و مکانی مختلف به همین راحتی که فکر میکنید نیست.
کتاب “بیاموزیم چگونه نه بگوییم“
کتاب بیاموزیم چگونه نه بگوییم اثر مارتیزا منرسا نیز از جمله کتاب هایی است که در زمینه قدرت نه گفتن نگاشته شده است تا این فرهنگ را در وجود افرادی که ضعف دارند ایجاد کند. افرادی که در مقابل درخواستهای مختلف آری میگویند؛ اما در ذهن، به خودشان میگویند: (بگو “نه” تو نمیتوانی این کار را انجام بدی؛ این کار از توان تو خارجه، تو وقت انجام این کار را نداری، اما با این حال باز جواب اره و مثبت میدهند) این کتاب میتواند برای این افراد بسیار مناسب و تاثیر گذار باشد.
در پایان اگر شما هم راه حل دیگری برای بالا بردن مهارت “نه گفتن” میدانید، خوشحال خواهم شد در بخش نظرات پایین همین مقاله به اشتراک بگذارید.
برای هم، دنیای بهتری بسازیم